Η Βιτσάδα είναι χωριό της Επαρχίας Αμμοχώστου και ανήκει στην γεωγραφική περιφέρεια Μεσαορίας.

Γειτονικά χωριά της είναι: Ανατολικά τα Γέναγρα, νότια η Μουσουλίτα, νοτιοδυτικά ο Μαραθόβουνος, Βορειοδυτικά το τουρκοκυπριακό χωριό Τζιάδος και βορειο-ανατολικά το τουρκοκυπριακό χωριό Κνώδαρα.

Το όνομα του χωριού είναι παρμένο από όνομα φυτού. Ο ανθοφόρος βλαστός του Ασφόδελου (αβρόσκυλλας) είναι γνωστός σε όλη την Κύπρο με το όνομα Βίτσα.

Οι κάτοικοι του χωριού πριν την εισβολή ήταν 315 από τους οποίους δύο ήταν Τουρκοκύπριοι. Το χωριό μας ήταν μεικτό, αλλά οι Τουρκοκύπριοι έφυγαν κατ’ εντολήν της Τουρκίας τον Φεβρουάριο του 1964.

Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Σιδηρόδρομου στην Κύπρο 1905-1951, η Βιτσάδα είχε σταθμό, λεγόμενο «Κλειδί» κοντά στην Μουσουλίτα.

Το χωριό μας έχει παλιά ιστορία, το διοικούσαν οι Ενετοί, οι Φράγκοι και άλλοι. Δύο μνημεία που ανευρέθησαν είναι το ένα του 2^ου και το άλλο του 3^ου αιώνα π.Χ.

Οι ασχολίες των κατοίκων ήσαν επί το πλείστον Γεωργοκτηνοτρόφοι, Τεχνίτες σε όλα τα επαγγέλματα, Εργάτες, Εκπαιδευτικοί, Δημόσιοι υπάλληλοι και Εκδότες.

Οι γυναίκες του χωριού ασχολούνταν, εκτός από τις δουλειές του σπιτιού και με τη βούφα. Ύφαιναν σεντόνια, είδη προίκας, υφάσματα για ένδυση. Κάθε σπίτι είχε το δικό του αργαλειό. Μερικές γυναίκες ύφαιναν για λογαριασμό εμπόρου της Λευκωσίας. Επίσης κάθε σπίτι έπρεπε να φουρνίσει τα ψωμιά για να περάσει την εβδομάδα, καθώς και τα χαλούμια για να περάσουν τον χρόνο.

Η διατροφή των κατοίκων ήταν κυρίως ότι προερχόταν από την γεωργία και την κτηνοτροφία. Μόνο την Κυριακή έτρωγαν κοτόπουλο ή κρέας που αγόραζαν από τον Κασάπη του χωριού.

Η Βιτσάδα ψήφισε για εν ένωση της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα το 1821, 25 του Μαρτίου και το 1930, πάλιν στις 25 Μαρτίου, καθώς και τον Ιανουνάριο του 1950.

Βορειοδυτικά του χωριού που ήταν ο Τράχωνας, υπήρχαν κοιτάσματα γύψου. Εκεί λειτουργούσαν καμίνια που έψηναν τον γύψο που εχρησιμοποιείτο για το γύψωμα των σπιτιών. Από την πέτρα αυτή κτίστηκε η πρώτη εκκλησία του χωριού μας, αλλά φάνηκε ακατάλληλη και χάλασε από την συστολή και διαστολή και κτίστηκε άλλη.

Η Κοινοτική Αρχή. Μέχρι τον Ιούλιο του 1974 Κοινοτάρχης (Μουκτάρης) του χωριού ήταν ο Αγγελής Μελετίου. Μετά τον θάνατο του ανέλαβε αναπληρωτής Κοινο-τάρχης ο Γιασεμής Αδάμου και μετά το θάνατο του ανέλαβε αναπληρωτής ο Κώστας Επιφανίου που είναι μέχρι σήμερα Κοινοτάρχης του Χωριού.

Ιερείς που υπηρέτησαν στο χωριό. Μέχρι το 1950 ιερέας ήταν ο Παπαδημήτρης Αντωνίου. Από το 1950 μέχρι το 1967 ήταν ο Παπαμιχαήλ Νικόλα. Τελευταίος ιερέας του χωριού ήταν ο Παπαμάμας Παπαμιχαήλ.

Μια ομάδα δραστήριων νέων του χωριού ενήργησαν για την ίδρυση του θρησκευ-τικού ορθόδοξου ιδρύματος και το Ελεύθερο Εργατικό Σωματείο ΣΕΚ. Και μια ομάδα της αριστεράς ίδρυσε παράρτημα της ΠΕΟ. Οι αριστεροί ήταν συγκριτικά πολύ λιγότεροι από τους δεξιούς.

Η Βιτσάδα έλαβε μέρος στον Αγώνα της ΕΟΚΑ για την Ένωση της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα. Νέοι και γέροι το 85% των κατοίκων, υπηρέτησαν την πατρίδα.

Πολλοί νέοι συνελήφθησαν και πέρασαν φρικτά βασανιστήρια από τους Άγγλους χωρίς να υποκύψουν σ’ αυτά. Ένας ομοχώριος μας συγκαταλέγεται στους 33 αγωνιστές που αποζημιώθηκαν από την αγγλική κυβέρνηση για τα φρικτά βασανι-στήρια που υπέστη.

Η Βιτσάδα έλαβε μέρος και στην Τουρκανταρσία με τρεις ομάδες εθελοντών οι οποίοι συγκρούστηκαν με τους Τούρκους και ευτυχώς δεν είχαμε θύματα. Επίσης έλαβε μέρος ενάντια στην τουρκική εισβολή με τραυματίες και αγνοούμενους.

Τώρα 2022. Η Βιτσάδα όπως πάντα ενωμένη. Όλοι οι κάτοικοι μαζί ίδρυσαν το Προσφυγικό Σωματείο «Άγιος Μάμας Βιτσάδας» και γιορτάζουν μαζί. Ιδρύθηκε επιτροπή που εργάζεται ολόχρονα για το καλό του χωριού μας. Με την δραστηριότητα της Επιτροπής εξεδόθησαν και δύο εκδόσεις του βιβλίου για το χωριό μας. Α΄ έκδοση 1996 και Β΄ έκδοση το 2015.